0 Ιστορίες από τη Βοσνία

Ο Αλέξης Σπυρόπουλος φέρνει στη μνήμη του περιστατικά από τις προηγούμενες επισκέψεις της Εθνικής στη Βοσνία. Από το λεηλατημένο Σαράγιεβο του '97, στην ανοικοδομημένη πόλη του 2006...Απρίλιο του ’97, ο "πόλεμος της Γιουγκοσλαβίας" ήταν νωπός. Οι πληγές, ανοιχτές. Το Holiday Inn στο Σαράγιεβο, ένα απομεινάρι, καθόλου πειστικό (παρά το κορνιζαρισμένο…

ενθύμιο με την υπογραφή του Σάμαρανκ σε περίοπτη θέση δίπλα στη ρεσεψιόν) ότι εκεί, την προηγούμενη δεκαετία, είχαν γίνει Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες. Έξω, μια λεηλατημένη πόλη, νεκρή, με γαζωμένα μισογκρεμισμένα κτίρια, απέραντα νεκροταφεία, πολυβολεία. Η διαδρομή του πούλμαν πέρασε την Εθνική μες απ’ όλ’ αυτά. Ο Πολυχρονίου ωρυόταν ότι το ‘καναν επίτηδες, για να διαλύσουν την ομάδα ψυχολογικά, αλλά το πιθανότερο ήταν πως επρόκειτο, πράγματι, για το μοναδικό εφικτό δρομολόγιο. Τότε, ακόμη, οι δημοσιογράφοι έμπαιναν στο ίδιο πούλμαν με τους παίκτες. Κι έμεναν στο ίδιο ξενοδοχείο. Παλιά…

Η pregame συζήτηση σ’ εκείνο το ταξίδι ήταν το μεγάλο δίλημμα. Μια μικρογραφία του ιταλικού, Ριβέρα ή Ματσόλα. Εδώ, Τσάρτας ή Φρατζέσκος; Μια μεγάλη απόφαση. Ο κυρ-Κώστας, ενώ το ‘ξερε πως ο Τσάρτας δεν ήθελε ούτε να τον βλέπει, έβαλε αυτόν. Ενάμισι ημίχρονο, στη λάσπη και στη βροχή. Τον έβγαλε. Έβαλε τον Φρατζέσκο. Ο Τσάρτας, στη μία άκρη του ελληνικού πάγκο, δεν είχε προλάβει καν να ολοκληρώσει το στόλισμα του προπονητή που στεκόταν στην άλλην άκρη. Ο Φρατζέσκος, μόλις πέντε λεπτά μέσα στο παιγνίδι, έβαλε ένα φάουλ-γκολ απ’ τη γραμμή του πλαγίου στην κλειστή γωνία (!) ολότελα "κόντρα στη ροή", 0-1. Μετά ο Γάλλος Σαρ, ο ρέφερι, δεν τους έδωσε, μολονότι τον πίεζαν ασφυκτικά, ούτε κουκούτσι. "Συμμαχία, συμμαχία, Ελλάς-Γαλλία", μου έκανε ο... Ελληνογάλλος Διακογιάννης που λέγαμε μαζί το ματς για τον ΣΠΟΡ FM.

Είχαν, όπως πάντα, σπουδαίους παίκτες οι Βόσνιοι και σ’ εκείνη την πρώτη εποχή τους ως ξεχωριστή οντότητα. Ο αρχηγός τους, ο σέντερ-φορ Κόντρο, έκανε μετεγγραφή στη Μπαρτσελόνα. Ο πλάγιος, ο Μπάλιτς που σήμερα είναι βοηθός προπονητή στην Εθνική, πήγε Ρεάλ Μαδρίτης. Ο Σαλιχάμιτζιτς ήταν στη Μπάγερν. Κι ο Μπόλιτς, με τη Φενέρμπαχτσε, είχε βάλει γκολ νίκης στο "Ολντ Τράφορντ" σε Τσάμπιονς Λιγκ. Πρώτη διεθνής ήττα της Γιουνάιτεντ εντός, ύστερα από κάτι σαν 58 παιγνίδια. Αδιανόητα, για μας, πράγματα. Αδιανόητα, τότε. Αδιανόητα, τώρα. Εμείς ένα Δώνη είχαμε στη Μπλάκμπερν, τον Τσάρτα στη Σεβίλλη, τον Ουζουνίδη στη Χάβρη και το θεωρούσαμε και πολύ. Είχαμε, όμως, καλή ομάδα. Ο Πολυχρονίου είχε πρωτοστατήσει μετά το USA ’94 στη βελούδινη αφομοίωση των Ελπίδων, στη λογική των Ανδρών.

Ανέβηκαν απ’ τους μικρούς ο Πουρσανίδης, ο Ζαγοράκης, ο Νικολαίδης, ο Κωστής, ο Γεωργάτος, ο Γου-Χου, ο Κασάπης, ο Νταμπίζας, ο Βρύζας, ο Κώστας Κωνσταντινίδης. Άρχισαν σιγά-σιγά να μπαίνουν ο Νινιάδης με τον Γιαννακόπουλο και τον Γκώνια. Αλλά, τέσσερις εβδομάδες μετά το Σαράγιεβο, στη Θεσσαλονίκη μας έφαγαν τα χαμένα δελτία των παικτών (και το φάσμα του υποβιβασμού) του Άρη. Οι Αρειανοί πολιορκούσαν νύχτα-μέρα το ξενοδοχείο της ομάδας, στο Πανόραμα. Ο Σούκερ, στην αναμπουμπούλα, επωφελήθηκε (0-1). Και τον Οκτώβριο, στο Μαρούσι πια, ο Σμάιχελ έκρυψε το τέρμα (0-0). Η Κροατία πήγε στο Παγκόσμιο Κύπελλο και βγήκε 3η, η Δανία πήγε στο Παγκόσμιο Κύπελλο κι έφτασε προημιτελικό με Βραζιλία, εμείς χάσαμε το "καλό" Παγκόσμιο Κύπελλο. Αυτό στο οποίο ήταν απολύτως βέβαιον ότι θα στεκόμασταν μια χαρά. Όχι σαν τις δυο τρομάρες ή τις τρεις, στην Αμερική. Μετά, μας ήλθε ο Ιορντανέσκου...

Ήταν άλλα χρόνια, σε όλα. Την επομένη του 0-1, το κοινό πούλμαν πήγε κι ήρθε ξενοδοχείο-αεροδρόμιο-ξενοδοχείο τρεις φορές απ’ το πρωί ως το βράδυ. Το τσάρτερ, όλο ξεκινούσε απ’ την Ελλάδα να ‘ρθει να μας πάρει κι όλο προσγειωμένο στην Ελλάδα ήταν, καθηλωμένο, λόγω κακής ορατότητος ή κάτι τέτοιο. Άνδρες, Ελπίδες, ένα τσούρμο γύρω-γύρω, όλοι στην κοινή ταλαιπωρία της αναμονής. Από Τετάρτη βράδυ που έγινε το ματς στο Σαράγιεβο, Αθήνα φτάσαμε, θυμάμαι, περασμένα μεσάνυχτα Πέμπτης προς Παρασκευή. Ξαναταξιδέψαμε στο Σαράγιεβο, Οκτώβριο του 2006. Φυσικά, άλλα πούλμαν πια, ομάδα και λοιποί, άλλα ξενοδοχεία, τελείως άλλη λογική. Το κυριότερο, μια άλλη πόλη. Η πόλη είχε πάρει τη ζωή της πίσω, στα χέρια της. Ανοικοδομημένη. Με παλμό. Μερικοί από μας, που ήταν και το '97, είχαν φέρει τις παλιές φωτογραφίες. Συγκρίναμε. Όλα φτιάχνονται, μόνον οι άνθρωποι που χάθηκαν δεν ξανάρχονται. Συναντηθήκαμε με τον Σαμπανάτζοβιτς και μπορούσαμε να βγούμε, με πολλές επιλογές, για φαγητό και κουβέντα. Μείναμε στο ίδιο Holiday Inn, αλλ’ όσοι είχαν το χούι μπορούσαν να βρουν Ίντερνετ και να παίξουν στοίχημα. Τότε, εν μέσω προγνωστικών, άκουσα για πρώτη φορά τον Θόδωρο Θεοδωρίδη να μιλά για το Σύστημα Ανίχνευσης Στοιχηματικής Απάτης της UEFA...

Ένα κακό, το μόνο, ήταν ο περίπου κατσικόδρομος Σαράγιεβο-Ζένιτσα. Μία ώρα. Η έδρα της Εθνικής τους είχε μεταφερθεί. Και στο Κόσοβο, εκεί που είχαμε παίξει το ’97 και που θα παίξουμε κι απόψε, θα γινόταν (την παραμονή) πλέι-οφ EURO Ελπίδων, Βόσνιοι με Τσέχους. Η ομάδα, όμως, είχε ξεκινήσει να τροχιοδρομεί προς το ανεπανάληπτο 10-1-1 εκείνων των προκριματικών του EURO 2008 και κανείς κατσικόδρομος, ή ό,τι άλλο, δεν γινόταν να τη σταματήσει. Ο Μπασκακόφ, ο Ρώσος διαιτητής, μεγαλούργησε στα πρώτα δεκάλεπτα των ημιχρόνων. Στο πρώτο, σφύριξε ένα πέναλτι που "ήθελε" και μας το ‘δωσε. Στο δεύτερο, έδωσε εσφαλμένα αποβολή στους Βόσνιους και δεν πέτυχε, καν, τον σωστό παίκτη! Μετά το 80’ δε, ό,τι έκαναν οι δικοί μας, ηθελημένο ή τυχαίο, έγραφε. Το σκορ ξέφυγε, από 0-1 σε 0-4. Το τελευταίο επίσημο, 119ο απ’ τα 120, ματς του Ζαγοράκη...

Και τότε οι Βόσνιοι είχαν πολύ καλούς παίκτες, κι ακόμη καλύτερους είχαν αμέσως μετά. Σ’ εκείνο το πλέι-οφ των Ελπίδων, στο Κόσεβο, πρωτοείδα τον Τζέκο. Και μερικούς άλλους που, εν συνεχεία, ανέβηκαν στους Άνδρες και, υπό τον γηραλέο Τσίρο Μπλάζεβιτς, έφτασαν ως τα "μπαράζ" (με την Πορτογαλία) για το Μουντιάλ 2010. Ο Τσίρο τους έκανε ό,τι πιο κοντινό υπήρξαν ποτέ, σε ομάδα. Είχα μεταδώσει το πρώτο ματς με τους Πορτογάλους, στο "Λουζ", μια αμαρτία ότι έφυγαν απ’ τη Λισσαβόνα δίχως αποτέλεσμα. Διαδεχόμενος τον Τσίρο, τώρα ο Σάφετ Σούσιτς, ο πιο μαγευτικός ποδοσφαιριστής που γεννήθηκε ποτέ στα χώματα της Βοσνίας, ένας μέγκα-σταρ της Παρί Σεν-Ζερμέν στα '80s, πασχίζει να τους κρατήσει στην ίδια ρότα. Εκτιμώ ότι τον Νοέμβριο θα ξαναπαίξουν πλέι-οφ. Ποιος ξέρει, μπορεί αυτή τη φορά... μαζί μας!

Το πρόβλημά τους δεν ήταν ποτέ οι παίκτες. Το πρόβλημά τους ήταν, ανέκαθεν, η ομοσπονδία τους. Στη Ζένιτσα το 2006, οι οπαδοί δεν ασχολήθηκαν καθόλου με την Ελλάδα. Πριν το ματς έβριζαν την ομοσπονδία, μετά το ματς έβριζαν την ομοσπονδία, κι έκαναν ένα διάλειμμα δύο ωρών ανάμεσα, απλώς για να δουν το ματς! Ένα κλίμα που προσωρινά, με τα αποτελέσματα, το άλλαξε ο Μπλάζεβιτς. Τώρα η δουλειά να το αλλάξει, όχι ευκαιριακά με τα αποτελέσματα αλλ’ άπαξ δια παντός, έχει ανατεθεί στον γκραν-μάστερ του Σαράγιεβο, τον σεβάσμιο Ίβιτσα Όσιμ. Ένας όρος της FIFA και της UEFA, η εγγυήτρια μορφή του Όσιμ, για ν’ αρθεί ο αποκλεισμός που τους είχαν επιβάλει. Να ‘ναι καλά, όρθιος πάνω απ’ όλα, να προλάβουμε ν’ ανταμώσουμε και στα προκριματικά του Μουντιάλ 2014...

Πηγή: contra.gr